Sosyal Medyaya Bağımlı mıyız?
Teknolojinin ilerlemesi ile beraber internet ve akıllı telefon oldukça yaygınlaştı. Bu durum bir yandan; kişilerin iletişimini, bilgi paylaşımını ve eğlenmelerini sağlarken bir yandan da psikolojik sorunlara yol açabiliyor!
“Sosyal medya kullanım amaçlarını kişilere sorduğumuzda genelde; yakın çevre, aile ve dostlar ile iletişim içerisinde kalmak ve görünür olmak gibi cevaplar alıyoruz. Ama bu durum çoğu zaman yalancı-sahte dijital kimlikler oluşmasına neden olup kişilerin hayatlarını olumsuz etkilemektedir” diyen İstanbul Okan Üniversitesi Hastanesi Psikiyatri Uzmanı Dr. Öğr. Üyesi Gözde Gündoğdu Meydaneri, merak edilenleri açıkladı!
Olduğumuzdan Farklı mı Davranıyoruz?
Sosyal medya kullanımı esnasında oluşan riskli durumlardan biri de; sosyal medyanın verdiği bağımsızlık ortamına bağlı, kişinin olmak istediği yer ile olduğu yer arasındaki uçurumu kapatma çabasıyla kendisini olduğundan farklı göstermesidir. Buna bağlı olarak kişilerin, gerçek ile yüzleşmekten kaçınması gibi sorunlar ortaya çıkabiliyor.
Bağımlı Olduğumuzu Nasıl Anlarız?
Bağımlılığın bir takım kriterleri vardır. Sosyal medya bağımlılığı, diğer bütün bağımlılıklarda olduğu gibi ödüllendirme sisteminin devreye girmesi ile oluşan bir durumdur. Bu bağlamda sosyal medyayı kullanmıyorken eksiklik hissediyorsak, sabah kalktığımızda ilk önce aklımıza elimize telefon almak geliyorsa ve her gün normalde geçirdiğimiz saatten çok daha fazla saat geçirmeye başladıysak ve telefonu sık sık bildirim gelmiş mi diye kontrol ediyorsak, işlevselliğimiz buna bağlı olarak bozuldu ve aklımız sürekli orada olmaya başlamış ise sosyal medya bağımlısı olma yolunda ilerliyoruz demektir.
İdeal Kullanım Süresi Ne Kadar Olmalıdır?
Bu durum kişiden kişiye değişmekte olduğu için ideal bir kullanım süresinden bahsedemeyiz. Çünkü bazı işlerimizin dijital ortamdan yürütülmesi gerekiyor, bunun yanında mesleğini bizzat sosyal medya üzerinden icra etmesi gereken kişiler var. Burada önemli olan, kullanımı kontrol edebilmektir. Bireylerin kendisini tutamayıp sık sık sosyal medyaya yönelmesi, uyku düzeninin bozulması ve günlük hayatındaki işlerini aksatması, ilişkilerinin bozulması o kişiler için bağımlılık açısından riskli bir kullanımdır. Kişinin hayatındaki dengeleri düzgün kurması lazım.
Çocukları Telefon/Tablet Kullanımından Nasıl Vazgeçirebiliriz?
Ebeveynler, çocuklar ile geçirdiğiniz zamanın kalitesini arttırarak bu sorunu aşabilirler. Çocuk ile birlikte dışarı çıkmak, oyun oynamak gibi sosyal aktiviteler de bulunularak çocuğu tablet/telefon kullanımı engellenebilir. Yine de çocuğun dikkatini bir şekilde, telefon ya da tablet çekiyor ise ona hissettirmeden dikkatini farklı bir alana kaydırmak gerekir. Bunlar bir anda başarılamasa da yavaş yavaş çocuk ilgilisini farklı alanlara kanalize etmeye başlayacaktır. Çocuklar istedikleri olmayınca ebeveynleri ile kavga edebilirler. Önemli olan çocuğa hayır diyebilmek ve sınır koyabilmektir. Çocuğa bir kere hayır denildiğinde çocuk, ilk etapta ağlayıp bağırsa da bir süre sonra bunu kabul edecek ve ağlamanın, dediğini yaptırmaya giden bir araç olduğunu düşünmekten vazgeçecektir.
Stalk Yapmak Bir Bağımlılık Göstergesi midir?
Bire bir stalk yapmak bağımlılıktır diyemeyiz çünkü, “merak etmek” insan psikolojisinde kişiyi bir şeyler öğrenmeye, yapmaya ve motive etmeye sevk eden bir dürtüdür. Önemli olan bu merakın düzeyi ve hangi nesneye ne amaçla yöneldiğidir. Bir kişinin başkasının hayatını merak etmesi bir dereceye kadar normal olabilir ama birey artık kendisine ve çevresine zarar vermeye başladıysa, zihni çoğunlukla izlediği kişiyle meşgul, kıskançlık ve nefret gibi duygular besliyor ve günlük hayatı etkileniyor ise bu kişilerin yardım alması gerekmektedir.
Bağımlıktan Kurtulmak İçin Neler Yapabiliriz?
Çok fazla şey yapılabilir bu konuda. Kişiler sosyal medyaya aktardığı hayat enerjisinin bir kısmını, kendi günlük gerçek iletişimlerinde kullanabilirler. Ya da en azından uzun zamandır görmediği bir arkadaşı ile otururken telefonlarını çantalarına koyabilirler. Bireyler sosyal medya kullanım saatlerine kendileri sınırlandırma getirebilir. Kişiler, sosyal hayatın içerisinde kendilerine uygun, gerçek ve kendilerini tatmin eden uğraşlar edinmelidirler. Bu konuda irademizi ortaya koyamıyorsak ve sosyal medya hayatımızı günden güne daha çok ele geçirmeye başladıysa profesyonel yardım almamız kesinlikle gerekmektedir.
Benzer Yazılar
Günlük yaşantı içerisinde stresten kurtulamıyoruz belki ama stresi yönetebilmemiz mümkün!
Bağımlılık; maddenin kişinin sağlığını, gündelik yaşantısını, sosyal ilişkilerini, genel olarak yaşamını olumsuz anlamda etkilemesine rağmen kişinin madde kullanımını sürdürmesi ve maddeyi bırakamamasıdır.
Obsesif kompulsif bozukluk; mantık dışı olduğu bilindiği halde, yeniden yeniden zihni meşgul eden ve kontrol altına alınmakta güçlük çekilen takıntıların neden olduğu, sıkıntının yok olması için bazı hareketleri birden fazla yapmak şeklinde seyreden bir psikiyatri bozukluktur.
Yeni başlayan romantik ilişkilerde; kişiler, yeni tanıştıkları partnerlerinin profillerini incelemeye epey zaman sarf edebiliyor.
Alışveriş bağımlılığı (onyomani); kişinin ihtiyacı olsun olmasın, bu durumun kendisini maddi anlamda zorlamasına rağmen satın alma dürtüsünü kontrol edememesidir.
