Dizanteri Nedir? Ortaya Çıkabilecek Komplikasyonlar Nelerdir?
Dizanteri nedir?
Dizanteri, bağırsak sisteminde meydana gelen iltihaba denir. Şiddetli ishal ile ilişkili olup, bulaşabilen bir rahatsızlıktır. Shigella basili ya da bakteri ile enfeksiyon; sıklıkla görülen nedenleridir. Hafif ya da şiddetli mide krampı ve dışkıda mukus ya da kan ile görülen şiddetli ishale neden olabilir. Gelişen sıvı kaybı için özellikle su olmak üzere bol miktarda sıvı alınması gerekir. Yeteri kadar hidrasyon sağlanamaz ise dizanterinin ölümcül sonuçları olabilir. Belirtiler genellikle hafiftir ve genellikle birkaç gün içinde yok olur. Kişiler, bu belirtiler için doktora başvurmaz.
Dizanteri neden olur?
Dizanteri, bir bakteriden ya da parazitten dolayı gelişir. En yaygın dizanteri çeşidi Shigella basilinden kaynaklanır. Bu basiller dizanteri ya da şigelloz olarak isimlendirilir. Bu bakteri şiddetli belirtiler yaşanmasına neden olabilir. Hijyenin sağlanamaması, bu tipin görülmesindeki asıl sebeptir. Bozuk yiyecek tüketimi de şigelloza yol açabilir.
Dizanteri ile ortaya çıkabilecek komplikasyonlar nelerdir?
Dizanterinin komplikasyonları sayıca azdır. Çoğu zaman hafif gözlemlense bazı kişilerde şiddetli olabilir. Hastalık süresi boyunca sık ishal olma ve kusma şikayetleri dehidrasyona yol açabileceğinden dolayı özellikle bebek ve küçük çocuklarda hayati risk faktörüdür.
Amipli dizanteri durumunda karaciğere yayılım olursa, ilgili bölgede karaciğer apnesi oluşabilir. Enfeksiyon sonrasında; eklem ağrısı, yani postenfeksiyöz artrit gelişebilir.
Şigelloz dizanterisi; alyuvar kan hücrelerinin böbreğe geçmesine engel olarak anemiye; düşük trombosit sayısı ve böbrek yetmezliği şikayetlerine yol açabilir. Ayrıca; bazı kişilerde enfeksiyondan sonra titreme nöbetlerine rastlanılmıştır.
Dizanteri nasıl önlenir?
Pek çok dizanteri vakasının nedeni; temizlik alışkanlıklarından kaynaklanır. Enfeksiyon riskinin azaltılması için özellikle tuvalet sonrası ve yemek öncesi ellerin sabun ve su ile özenle yıkanması gerekir. Bu alışkanlık, şigelloz ve daha pek çok hastalığın görülmesini önemli ölçüde düşürür.
Temizlik alışkanlıklarının dışında; mesela seyahat halindeyken yalnızca şişelenmiş ve kaynağından emin olunan suyun içilmesi, içmeden önce kapağın temizlenmesi, gıdaların pişirilme seviyesi gibi noktalara dikkat edilmesiyle de hastalık önlenebilir.
Amipli dizanteri nedir?
Kalın bağırsağın paraziter bir hastalığı amipli dizanteri; kirli su ve gıda aracılığıyla oral yol ile bulaşan bir türdür. Hastalığın sebebi tek hücreli bir amip olduğundan dolayı amipli dizanteri olarak isimlendirilmiştir. Hastalığa yol açan parazit bağırsakta artış göstererek, dışkı yoluyla çevreye yayılım gösterir. Amip kistleri, dış ortamda uzun süre canlı kalabildiğinden genellikle salgın olarak gözlemlenir.
Ağızdan bulaşan amip kistlerinde sulu, kanlı ve mukusu dışkılama gözlemlenir. Karın ağrısı, bulantı, halsizlik ve ateş eşlik eder. Tedavi edilmediği zaman; bağırsaktan kana geçebilen amipler; akciğer, karaciğer ve beyin gibi önemli fonksiyonları bulunan organlar üzerinde apse oluşumlarına yol açabilir. Amipli dizanterinin önlenmesi konusunda alınabilecek kişisel önlemler şöyledir:s
- Eller sık bir şekilde sabun ve su ile yıkanmalıdır.
- Kaynağına güvenilmeyen su tüketilmemelidir.
- Gerekli olması durumunda su kaynatılarak tüketilmelidir.
- Pişmemiş sebzeler tüketilmemelidir.
- Meyve ve sebzeler sirkeli suda bekletilmelidir.
Basilli dizanteri nedir?
Basili dizanteride hastalık sebebi bakteridir. Temiz olmayan su ve gıdaların tüketimi, kirli el ile dokunulmuş yüzeylere temas edilmesiyle yayılır. Oral yoldan vücuda giren bakteriler kalın bağırsağa geçerek hızlı bir şekilde çoğalır. Belirtileri; tuvalete sık çıkma, ağrılı, mukuslu ve kanlı ishal, ıkınırken ağrı duymak, karın ağrısı ve ateştir. Dil şişebilir ve pas tadı duyulabilir. El hijyenin sağlanması önemlidir. Hasta iyileşme aşamasında taşıyıcı durumda olduğu için; idrarına ve dışkısına temas eden her şeyin dezenfekte edilmesi gerekir. Su kaybı yüksek olduğu için öncelikli olarak bu kaybı tolere edilmelidir. Bu hastalıkta antibiyotik kullanımı hekimin tavsiyesi ile olmalı, ishal kesen ilaç asla kullanılmamalıdır. Son derece bulaşıcı özellikte olan bu hastalıkta, kişisel hijyen önlemlerinin artırılması oldukça önem arz eder. Korunma yöntemleri olarak:
- El temizliğine dikkat edilmelidir.
- Yiyecek ve içme suyunun temiz olduğundan emin olunmalıdır.
- Dizanterisi olan hastaların kişisel eşyaları kullanılmamalıdır.
- Tuvalet sonrasında eller su ve sabun ile yıkanmalıdır.
Benzer Yazılar
Genital bölgedeki kuruluk ve temizlik enfeksiyonu önlemek yolunda yardımcı olacaktır.
Ebola virüsü hastalığı ölümle sonuçlanan bulaşıcı bir enfeksiyon hastalığı olarak tanımlanır. Şüpheli bir durumda kanda virüs ya da virüse karşı antikorların bulunmasıyla tanı konulabilir. Ebola virüs hastalığının insan ya da hayvanlar için herhangi bir aşısı yoktur.
Su ve Besinler ile Bulaşan Hastalıklar Nelerdir?
Rota virüsü; özellikle 2 yaş altında bulunan çocukların bağırsaklarında iltihaba neden olan bir virüstür. Dünya genelinde 5 yaş altında olan her çocuk, en az 1 defa bu hastalığı geçirmektedir.
Beta enfeksiyonuna, beta hemolitik streptococcus pyogenes isimli bakteri neden olur. Halk arasında “beta” olarak kısaltılmıştır. Bilinenin aksine; bu enfeksiyonun oluşum nedeni virüs değil, bakteridir. Tek nedeni vardır, o da streptococcus pyogenes bakterisidir.
Akıllardaki bir diğer soruysa, dışarıdan gelen paketli ürünlerin hijyeninin nasıl sağlanması gerektiğidir.
Hepatit B ve C hastalarının yüzde 80 kadarının, hastalıklarından habersiz olduğu kabul edilmektedir
Koronavirüs ile mücadelede aşılama tüm hız ile devam ediyor. Peki, hangi aşı daha etkili? İstanbul Okan Üniversitesi Hastanesi Radyasyon Onkolojisi Uzmanı Dr. Öğr. Üyesi Tayfun Hancılar, açıklamalarda bulundu.
