Derin Beyin Stimülasyonu (Beyin Pili) Ameliyatı Nedir?

Derin Beyin Stimülasyonu (Beyin Pili) Ameliyatı Nedir?

Derin beyin stimülasyonu (beyin pili) ameliyatı nedir?

Halk arasında “beyin pili” olarak bilinen derin beyin stimülasyonu; beynin bazı özellikli bölgelerinin elektrotlar ve bir pil aracılığıyla uyarılması ve bu sayede beynin ürettiği anormal sinyallerin baskılanması mantığına dayanmaktadır. Günümüzde ilaca dirençli veya ilaç yan etkisi nedeniyle ilaç kullanamayan Parkinson hastalığı (titremeli felç), ellerde ayaklarda veya başta, seste titremeyle seyredebilen Esansiyel tremor yani titreme hastalığı ve istemsiz kasılma hareketlerle seyredebilen Distoni hastalığında başarıyla uygulanmaktadır.

Derin beyin stimülasyonu (beyin pili) ameliyatı nasıl yapılır?

Derin beyin stimülasyonu ameliyatı iki aşamada yapılmaktadır:

İlk aşamada hastanın kafatasına bir çerçeve yerleştirilmekte ve ardından ameliyathaneye alınarak elektrotlar beynin önceden hedeflenen bölgesine lokal anestezi (bölgesel uyuşturma) altında açılan iki adet delikten gönderilmektedir. Deliklerin boyutu en fazla 50 kuruşluk madeni para boyutunda olup bu sırada hasta herhangi bir acı hissetmemektedir. Elektrotlar beyne özel sistemler sayesinde yerleştirilirken beynin elektriksel aktivitesi izlenmekte (mikro elektrot kayıt) ve ardından test akımları verilerek etkinlik veya yan etki oluşup oluşmayacağı ameliyat esnasında değerlendirilmekte ve bu sayede gerekirse düzeltme yapılabilmektedir. Bu sebeple ameliyatın ilk aşaması uyanık olarak lokal anestezi altında yapılmaktadır. 

Ardından ameliyatın ikinci aşamasına geçilmekte ve genel anestezi altında yapılan bu aşamada elektrotlar köprücük kemiği altına yerleştirilen pile bağlanmaktadır.

Derin beyin stimülasyonu-beyin pili ameliyatına kimler adaydır?

Beyin pili ameliyatı ülkemizde halk arasında titremeli felç olarak bilinen parkinson hastalığında, titreme hastalığı olarak bilinen esansiyel tremor hastalığında ve istemsiz kasılma hastalığı olarak bilinen distoni hastalığında SGK güvencesi kapsamında başarıyla uygulanmaktadır. Ülkemiz dışında obsesif kompulsif hastalık (takıntı hastalığı), majör depresyon (ağır depresyon) ve epilepsi hastalığında (sara hastalığı) FDA onayıyla ve güvenle kullanılmaktadır.

Parkinson hastalığı tedavisinde beyin pili ameliyatına kimler adaydır? 

  • En az 5 yıllık hastalık geçmişi olanlar,
  • İlaç tedavisinin artık yetersiz olduğu durumlar,
  • İlaç yan etkilerinin başlaması sebebiyle ilaç dozunun yükseltilemediği durumlar.

Distoni(istemsiz kasılma ve hareket)hastalığı tedavisinde beyin pili ameliyatına kimler adaydır? 

Bu hastalık primer (birincil) ve sekonder (ikincil) olmak üzere iki gruba ayrılmaktadır:

  • Altta yatan herhangi bir sebep olmadan distoni hastalığından muzdarip olanlar primer yani birincil distoni hastalığı grubuna girmekte olup bu ameliyattan görülecek fayda oldukça yüksektir.
  • Bir sebep sonrası distoni hastalığına yakalananlar ise (travma, menenjit, ilaç kullanımı vs. gibi) sekonder yani ikincil distoni grubuna girmektedirler ki bu gruptaki hastalar diğer grup kadar yüksek bir oranda fayda görmeseler de az oranda görebilecekleri faydanın bile hayat konforlarına oldukça büyük bir katkısı olmaktadır.

Beyin pili ameliyatı distoni yani istemsiz kasılma hastalığında ilaç tedavisinin veya botoks tedavisi gibi girişimlerin yetersiz kaldığı durumlarda başarıyla uygulanmaktadır.

Titreme (esansiyel tremor) hastalığı tedavisinde beyin pili ameliyatına kimler adaydır?

  • İlaç tedavisinin artık yetersiz olduğu durumlar,
  • İlaç yan etkilerinin başlaması sebebiyle ilaç dozunun yükseltilemediği durumlar.

Derin beyin stimülasyonu-beyin pili ameliyatı yapılmasına nasıl karar verilir?

Ameliyatın uygulanmasına Nöroloji, Beyin ve Sinir Cerrahisi ve Psikiyatri hekimlerinden oluşan bir heyet ile karar verilmektedir. Heyetin tüm üyeleri öncelikle hastayı muayene eder, İlaç tedavisinin artık yetersiz olduğu veya ilaç kullanımının yan etkilere sebep olduğu gözlenir ve hastada psikiyatrik bir bozukluk olmadığına karar verilir ise hastaya beyin pili ameliyatı uygulanmasına karar verilir.

Beyin pili ameliyatının avantajları nelerdir?

Başta beyin pili olmak üzere Nöromodülasyon ameliyatlarının avantajları arasında aşağıdakileri sayabiliriz:

  • Sistem kalıcı hasar bırakmamakta beyne ve diğer dokulara bir zarar vermemekte, hatta sistem istenildiği zaman tamamen kapatılabilmektedir.
  • Uzaktan kumanda sayesinde gerekli ayarlar istenildiği zaman yapılabilmekte ve hastalık ilerlese dahi kumanda aracılığı ile verilecek akımın değerleri değiştirilerek hastalığın ilerlemesiyle mücadele edilebilmektedir.
  • Şarjlı pillerde pil şarj edilebildiğinden pil ömrü 15 – 20 seneye kadar uzayabilmektedir.
  • Şarjsız pillerde pilin ömrünün tükenmesi durumunda lokal anestezi (bölgesel uyuşturma) altında çok küçük bir kesi ile pil kolaylıkla değiştirilebilmektedir.

Beyin pili ameliyatının riskleri nelerdir?

Her ne kadar bu ameliyat bir beyin ameliyatı olsa da klasik beyin ameliyatlarının yapılması sırasında uygulanan kafatasının büyük bir pencere şeklinde açılması beyin dokusuna müdahale gibi işlemler olmadığından diğer beyin ameliyatlarına göre daha düşük risklere sahiptir. 

Ameliyat, kafatasına açılan 50 kuruşluk madeni para boyutunda iki küçük delikten gerçekleştirilmektedir. Beynin önceden hedeflenen özellikli bölgelerine elektrotlar hasta uyanık halde iken yerleştirilmektedir ancak hasta bu sırada herhangi bir acı hissetmemektedir. 

Beyin pili ameliyatının riskleri arasında genel olarak şunları sayabiliriz:

  • Enfeksiyon riski

Ameliyat öncesi verilecek antibiyotik dozu ve ameliyat sırasında sterilizasyon koşullarına azami özen gösterilmesi ile oldukça azaltılabilmektedir.

  • Kanama riski

Ameliyat öncesi hedef koordinatlar belirlenirken ve elektrotların yerleştirilmesi sırasında izleyeceği yollar dikkatlice değerlendirilir ise bu risk oldukça düşük miktara çekilebilmektedir.

  • Beyin bölgelerinde oluşabilecek hasarlar

Bu tip risklerin oluşma oranı oldukça düşüktür ameliyat öncesi hesaplamalarda izlenecek yolun dikkatlice değerlendirilmesi bu tip hasarların önüne geçilmesini sağlamaktadır.

Beyin pili hangi koşullarda uygulanmamalıdır?

  1. Parkinson tanısı kesin olarak konulmamış ise,
  2. 5 yıldan daha kısa süreli parkinson hastalığı mevcut ise,
  3. Hastada psikiyatrik problemler mevcut ise,
  4. Hasta 80 yaşından büyük ise,
  5. Hastada Aktif bir enfeksiyon mevcut ise. 

Benzer Yazılar

Omurilik Pili Tedavisi Nedir?
Omurilik Pili Tedavisi Nedir?

Halk arasında omurilik pili olarak bilinen spinal kord stimülasyonu tedavisi, omurilik zarının üzerine konulan bir elektrot (elektrik kablosu) aracılığıyla uygulanan elektrik akımının ağrının hissedilmesini engellemesi mantığına dayanmaktadır.

Devamı

Parkinson Hastalığı Nedir? Belirtileri Nelerdir?
Parkinson Hastalığı Nedir? Belirtileri Nelerdir?

Parkinson hastalığı olan kişilerin yakınları için hastalık hakkında bilgi sahibi olmak oldukça önemli bir konudur.

Devamı

Sinir Sisteminin Düzenleyicisi: Nöromodülasyon
Sinir Sisteminin Düzenleyicisi: Nöromodülasyon

Nöromodülasyon kelimesini, “sinir sisteminin düzenleyicisi” olarak ifade edebiliriz. Vücudun çeşitli yerlerinde meydana gelen ve sinir sistemine bağlı aksaklıkların yeniden düzenlenmesini sağlayan Nöromodülasyon tedavileri ile günlük yaşamı olumsuz yönde etkileyen hastalıklar iyileştirilir ve hastanın yaşam kalitesi artırılır.

Devamı

İdrar Kaçırma Başka Hastalıkların Habercisi Olabilir!
İdrar Kaçırma Başka Hastalıkların Habercisi Olabilir!

İdrar kaçırma her türlü kontrol edilemeyen ve istenmeyen idrar tutamama durumuna genel olarak verilen isimdir.

Devamı

Baklofen Pompası ile Spastisite Azalıyor!
Baklofen Pompası ile Spastisite Azalıyor!

Baklofen; kaslarda gelişen istemsiz kasılmayı giderici bir ilaçtır.

Devamı

Majör Depresyon Diğer Sağlık Sorunlarıyla Bağlantılı Olabilir!
Majör Depresyon Diğer Sağlık Sorunlarıyla Bağlantılı Olabilir!

Majör depresyon, beynin işlevlerinde bozulma ve düzensizliklerin yansıması olarak duygu, düşünce, davranış ve bedensel işlevlerde bozulmanın ortaya çıktığı belirtiler kümesidir.

Devamı

Epilepsi Hastalığı Nedir?
Epilepsi Hastalığı Nedir?

Epilepsi, sık görülen bir nörolojik hastalıktır. Epilepside beyinde bulunan nöronlarda ani ve kontrolsüz boşalmalar olur.

Devamı

Nörojen Mesane Nedir?
Nörojen Mesane Nedir?

Mesanenin yani idrar torbasının, normal fonksiyonu, idrarı düşük basınçta depolamak ve işeme hissi oluştuğunda, isteğe bağlı olarak kontrollü bir şekilde boşaltmaktır.

Devamı

Vagus Pili Nedir?
Vagus Pili Nedir?

Halk arasında Vagus Pili, Sara Pili veya Epilepsi Pili olarak bilinen Vagal Sinir Stimülasyonu ülkemizde ilaç tedavisine dirençli yani ilaç kullanmasına rağmen sara nöbetleri devam eden hastalarda başarıyla uygulanan bir ameliyat yöntemidir.

Devamı

Başarısız Bel Cerrahisi Nedir? En Çok Kimlerde Görülür?
Başarısız Bel Cerrahisi Nedir? En Çok Kimlerde Görülür?

Genel olarak daha önce bel fıtığı omurilik darlığı veya kaması nedeniyle ameliyat olan kişilerin şikayetlerinin belirli süre içerisinde geçmemesi veya daha kötüye gitmesi olarak açıklayabiliriz.

Devamı