Çocuklarda İlk 2 Yaşta Sağlıklı Beslenme
Çocuklarda ek gıdaya ne zaman geçmek gerekir?
Dünya Sağlık Örgütü ilk 6 ay yalnızca anne sütü ile beslenmeyi, 6. aydan itibaren anne sütüyle birlikte tamamlayıcı beslenmeye başlanmasını önermektedir. Bebeğin sindirim sistemi en erken 4. ayda ek besinleri sindirebilir duruma geldiği için 4. aydan sonra ancak beslenmenin yetersiz olduğu durumlarda ve formül süt ile beslenen bebeklerde tamamlayıcı beslenme başlanabilir.
Ek gıda döneminde dikkat edilmesi gereken noktalar nelerdir?
Besinlerle ilk kez tanışma döneminde yaşanan psikososyal sorunlar ilerleyen dönemlerde çocuğun büyümesini ve sağlığını etkileyebilmektedir.
Beslenme sırasında besleyen kişi duyarlılığı ve canlılığı önemlidir.
Beslenme biçimi çocuğun psikomotor gelişimine (kaşık tutma, çiğneme, ısırma becerisi vb.) uygun olmalıdır.
Beslenme koşulları: Beslenme düzenli ve aynı saatte olmalı, çevrede dikkat çeken başka olaylar olmamalı, çocuk denetlenmeli, diğer aile bireyleri ile birlikte sofrada, keyifli bir ortam olmalıdır.
Besinlerin hijyen kurallarına uygun hazırlanmasının sağlanmalı (el yıkama, besinlerin, besinlerin hazırlandıktan sonra uygun olarak saklanmalı ve sunulmalı, uygun kap-kacak kullanılmalıdır
Bebek oturur pozisyonda beslenmelidir.
Besinlerin kıvamı kaşık ile vermeye uygun olmalıdır.
Yeni besinler bebek aç ve keyifli iken ve tercihen öğle öğününde denenmelidir.
Farklı besinler en az 3 gün, ilk kez verilen besinlerin alerji yapıp yapmadığı gözlenmelidir.
Besinler temiz ve taze pişmiş olmalıdır.
Tuzlu, baharatlı, alerji yapma olasılığı olan besinlerden kaçınılmalıdır.
Başlangıçta bebeğin besinleri dili ile itmesi normaldir, bu durum besini reddetme olarak algılanmamalıdır.
Bebeğin hoşlanmadığı yiyecekler 2-3 haftalık aralarla tekrar denenmelidir. Bebeğin yeni bir tada alışması için en az 10 kez tatması gerekebilmektedir.
Liften zengin besinler 12. aydan sonra verilmeye başlanmalıdır.
Süt çocuğunun ihtiyaçlarına ve becerilerine uygun olarak besinin miktarı, kıvamı ve çeşitliliği yavaş yavaş arttırılmalıdır. Süt çocukları 6 ay itibariyle püre, ezilmiş ya da yarı-katı kıvamda besinleri, 8 ay itibariyle parmak gıdalarını tüketebilirler. Ve öğün sayısı
Çocuk büyüdükçe tamamlayıcı besin öğün sayısı arttırılmalıdır. Öğün sayısı; 6-8 ay için 2-3 defa/gün, 9-11 ay ve 12-23 ay için 3-4 defa/gün olmalıdır. İsteğe bağlı olarak günde 1-2 defa atıştırmalık eklenebilir.
İlk 2 yaşta hangi besinler verilmelidir?
Besin ihtiyaçlarını karşılayabilmek için yemekler çeşitli olmalıdır. Et, kümes hayvanları, balık ya da yumurta her gün / mümkün olduğunca sık yedirilmelidir. Vitamin A’dan zengin sebze ve meyveler her gün yenmelidir. Yeterli miktarda yağ alınması sağlanmalı, çay, kahve gibi besleyici değeri az içeceklerden, şekerli içeceklerden kaçınılmalıdır. Meyve suyu sınırlandırılıp yerine meyvenin kendisi gibi besin değeri yüksek yiyecekler sunulmalıdır. İlk 2 yaş için besinler 7 gruba ayrılmıştır. Yedi grubun günde en az 4 tanesinin tüketilmesi çeşitli beslenme olarak tanımlanmaktadır.
- Tahıllar, kök ve yumru kök sebzeler
- Kuru baklagiller, kabuklu yemişler (ceviz, fındık)
- Mandıra ürünleri (süt, yoğurt, peynir)
- Et ürünleri (kırmızı et, balık, kümes hayvanları, iç organ)
- Yumurta
- A vitamininden zengin sebze ve meyveler
- Diğer sebze ve meyveler
Ek gıda alan bebeğe ne zaman ve ne kadar su verilmelidir?
Koyu renk idrar yapan ya da idrar sıklığı azalan çocuklarda tamamlayıcı besinlerle birlikte su verilebilir. (Fazla su ile mide doldurulmamalı)Dokuzuncu ayda bebeğin aldığı ek gıda miktarı anne sütü miktarına yaklaşık olarak denk gelir ya da aşar. Özellikle bu dönemden sonra yemeklerden sonra su verilmelidir.
Ek gıdaya başlandıktan sonra anne sütüne ne kadar süre devam etmek gerekir?
Dünya Sağlık Örgütü uygun tamamlayıcı besinle birlikte anne sütüne en az 2 yıl devam edilmesini önermektedir. Bu dönemde Anne sütüne devam edilmesi;
Bebeğin IQ’sunu ve ruh sağlığını olumlu yönde etkilediği, Çocukluk çağı kanserlerine ve allerjik hastalıklara karşı koruduğu, Enfeksiyon hastalıklarından koruduğu, Büyüme ve gelişmeyi olumlu etkilediği (özellikle düşük sosyo-ekonomik düzeyli toplumlarda) bilinmektedir.
Bununla birlikte toplum sağlığı açısından diğer bir önemi de emzirmenin devam ettirilmesi anneyi meme, over kanseri ve osteoporozdan korumasıdır.
Bebekler ne zaman bizlerin yediği yemeklerden yiyebilirler?
12. aydan itibaren özel yemek hazırlamaya gerek yoktur. Besinler en fazla çatalla ezilerek ya da bıçakla parçalanarak verilebilir.
İlk 2 yaşta bebeklere verilmemesi gereken besinler nelerdir?
Sert besinler (fındık, fıstık, çiğ havuç vb)
Tuz, endüstriyel şeker, şekerli sıvılar (çay, kahve, kola, karbonatlı içecekler vb)
Hazır besinler (E sayılı katkı maddeleri, aspartam, trans yağ vb)
Aşırı lifli besinler (pişmemiş yulaf vb, demir ve çinko emilimini azaltır)
Benzer Yazılar
Yeni doğan bebeğin topuğundan alınan birkaç damla kan, doğumsal hastalıkların araştırılmasına yardımcı olur. Bu test topuk kanı taraması olarak bilinir.
Çevremizde bulunan ve vücudumuzda alerjik reaksiyon oluşturan maddelere alerjen denilmektedir.
Yapılan bir araştırmaya dikkat çekerek, dikkatin tamamen çocuğun üzerinde ve farkındalığın olduğu sürenin düşünülenden çok daha kısa olduğunu, bu durumun çocukların mutsuzluğuna yol açtığını söyledi.
Neredeyse bir yaşına girecek bebeğinizin artık çevresine daha ilgili olduğunu ve birçok şeyi anlamlandırmaya çalışmaya başladığını görebilirsiniz.
Sağlıklı bir bebekte, diş çıkarma dönemi ortalama 6-7 aylıkken başlar, ancak bu süreç bebekten bebeğe değişkenlik gösterir.
Eğer hemen fark ettiyseniz; doktorunuzun da önerdiği egzersizlerle, 6 ay kadar bir süreyle boyun eğriliklerini düzeltebilirsiniz.
Yaklaşık olarak beş yaşındaki her iki çocuktan birinde, geniz eti ve bunlara bağlı sorunlar görülür.
COVID-19 Geçiren Kişiler Hakkında Merak Edilenler!
İstanbul Okan Üniversitesi Hastanesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Özgür Güncan, çocukları tehdit eden yaz ishallerine karşı korunma yöntemlerini anlattı.
